Củ từ hay khoai từ chính vốn là loại thực phẩm được dùng nhiều ở các bữa ăn gia đình. Cây được trồng phổ biến ở nông thôn, bắt nguồn từ Trung Quốc nên còn có tên là Thổ noãn.
Các nhà khoa học sử dụng cái tên Dioscorea esculenta để đặt cho loài cây thuộc họ củ nâu này.
Nội dung
Đặc điểm
Củ từ hay củ khoai lông là cái tên phổ biến nhất tại nhiều vùng nông thôn Việt Nam. Đặc điểm nhận dạng chúng so với khoai tây, khoai sọ, khoai môn, khoai lang chính là phần lông.
Cũng như họ nhà khoai, loài cây này thuộc họ dây leo, có phần thân bò trải rộng. Phần cuống của lá khoai khá dài, dáng lá hình trái tim và nhọn ở phần đuôi.
Toàn bộ phần lá và dây leo đều có màu xanh, trong phiến lá thì có các đường gân đối xứng.
Củ từ có không tròn mà hơi thuôn dài, hình dáng chủ yếu của chúng là hình trụ. Xung quanh có nhiều rễ con mà dân gian hay gọi là phần lông.
Chúng vốn là món ăn mang đậm hương vị miền quê, chủ yếu là ở Bắc Bộ. Nhìn bề ngoài, rất dễ nhầm lẫn khoai từ với khoai mì vì chúng cùng có màu nâu vàng và thịt trắng. Phần thịt củ có nhiều nhớt, rất bột, khi nấu chín thì bở như khoai môn.
Khi ăn chúng có vị ngọt nhẹ, có tính hàn và thường chỉ nên dùng khi đã nấu chín. Vì củ sống có độc tố nhẹ, có thể ảnh hưởng đến tỳ vị của người dùng.
Tác dụng
Củ từ cực tốt cho sức khỏe của phụ nữ mang thai: Dựa theo các nghiên cứu, trong loại thực phẩm này chứa: Lipid, Cellulose, Glucic, Protic và chất khoáng.
Những chất rất là quan trọng cho quá trình lớn lên của thai nhi. Khi sử dụng chúng, bà bầu có thể tránh được những biểu hiện sau:
· Ốm nghén: Vì chúng rất giàu vitamin B6, tác động đến thần kinh làm giảm cảm giác nôn và ốm nghén.
· Điều hòa huyết áp: Nhờ nguyên tố Kali – một khoáng vi lượng cần thiết giúp kiểm soát áp lực máu lên thành mạch.
· Chống oxy hóa: Ngăn không có hình thành các gốc tự do nhờ vitamin B6, C và Beta-carotene. Bà bầu sẽ không bị cảm, cúm và stress.
· Hỗ trợ tiêu hóa: Chất xơ có trong củ từ giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa được diễn ra một cách tốt nhất.
· Ngăn ngừa thiếu máu: Thiếu máu là tình trạng gặp nhiều nhất khi phụ nữ có thai. Tuy nhiên, vấn đề này sẽ được giải quyết nhờ thành phần sắt, đồng, kẽm có trong loại thực phẩm này.
· Cung cấp Acid Folic: Yếu tố ngăn ngừa dị tật bẩm sinh ở trẻ và giúp thai phát triển tốt hơn.
Lợi ích khác:
· Dùng chế biến làm các món ăn dân gian như canh hầm, xào,..cực kì ngon và ngọt. Chúng có nhiều chất dinh dưỡng hơn khi nấu chín và có tác dụng bồi bổ cho người hư nhiệt.
· Dược tính của loại củ này được nghiên cứu để chế ra các loại thuốc Tây Y.
· Chúng còn được dùng để trị các bệnh : Tê thấp, thận, phù nề, sưng tấy, tiêu ứ huyết.
Ứng dụng lâm sàng
Người dân thường sử dụng củ từ vào các bữa ăn hằng ngày nhằm điều trị một số các bệnh lý đơn giản như: Cảm mạo, viêm học, giải nhiệt, tiêu đờm.
Cách sử dụng chúng rất dễ, chỉ cần gọt vỏ và nấu chung chúng với các loại thực phẩm khác. Tuyệt đối không được dùng sống, vì nó có thể mang lại độc tố nhẹ khi sử dụng.
Các vitamin, một số nguyên tố khác có trong củ từ giúp phòng chống một số bệnh tim mạch. Cũng như ngăn ngừa cải thiện các bệnh huyết áp ở cơ thể con người, giúp tinh thần an ổn.
Oxidase polyphenol và amylase là hai chất giúp dạ dày hấp thụ tốt hơn. Kiện tỳ, ích vị, hỗ trợ cho người bị đau dạ dày nặng và thường chán ăn.
Trong trường hợp này nên luộc để người bệnh có thể dễ dùng hơn so với xào hoặc để sống.
Phơi khoai từ sau đó đun nước uống cũng là một cách đào thải độc tố khỏi cơ thể. Chất serotonin sản sinh từ trong loại thực phẩm này giúp chữa trầm cảm cực tốt.
Ngoài ra, chúng còn là loại thuốc hỗ trợ thần kinh cực kì tốt để giảm căng thẳng.
Củ từ chứa nhiều canxi có thể sử dụng để cung cấp canxi cho bà bầu.. Ngoài ra, thành phần sắt có trong chúng giúp mẹ và bé khỏe mạnh hơn.
Bên cạnh các ứng dụng lâm sàng kể trên, thì chúng còn hỗ trợ ngăn chặn quá trình nhiễm độc. Chủ yếu là phòng chống những kim loại nặng mà con người tiếp xúc trong đời sống hằng ngày.
Làm đẹp từ củ từ
Củ từ không những là loại thực phẩm có thể chữa bệnh mà còn có đóng góp trong làm đẹp. Cụ thể, với hàm lượng chất xơ cũng như phần vitamin cực lớn.
Khiến chị em phụ nữ không cần phải bổ sung tinh bột xấu nhiều mà vẫn có thể no lâu.
Là yếu tố khiến việc giảm cân của chị em chính là chất béo. Tuy nhiên, loại thực phẩm này không chứa các chất béo gây hại. Và do đó, có thể bổ sung vào khẩu phần eatclean của mình món ăn làm bằng khoai từ.
Vitamin C có trong củ giúp tăng cường collagen có lợi cho cả phần da và phần tóc. Khiến các bộ phận này trở nên mềm mượt cũng như dễ tái tạo tế bào mới.
Bí kíp làm đẹp từ củ từ rất đơn giản hoặc pha nước hoặc ăn trực tiếp thông qua bữa ăn. Bạn cũng có thể luộc chúng, cán nhuyễn trộn với sữa tươi để thay thế cho mặt nạ.
Lưu ý khi dùng
Nếu dùng liên tục và thường xuyên có thể gây nóng bụng, đầy hơi vì thành phần tinh bột chúng nhiều quá.
Một nguyên nhân khác bạn phải lưu ý khi dùng chính là vì chúng giàu canxi. Cho nên khi sử dụng rất dễ gây tích tụ nhiều acid oxalat. Ngoài ra, các người có tiền sử dạ dày khi dùng cũng sẽ gây khó tiêu và ợ hơi.
Dù không có thành phần độc tố quá mạnh tuy nhiên nếu dùng sống sẽ gây ngộ độc. Do đó. Trước khi dùng thì nên luộc sơ qua chúng hoặc ngâm với muối để tránh hậu quả đáng tiếc.
Củ từ vẫn là loại thực phẩm có giá trị về nhiều mặt từ làm đẹp tới dinh dưỡng. Chỉ cần biết cách sơ chế để loại bỏ các độc tố ban đầu. Bạn sẽ có một món ăn, một loại mỹ phẩm làm đẹp cực kì an toàn.