Củ sắn là một loại thực phẩm đã rất quen thuộc ở nước ta, được nhiều người rất ưa thích. Chúng có chứa nhiều thành phần rất tốt cho sức khỏe và được dùng để làm thuốc trong Đông y.
Tuy nhiên khi sử dụng người dùng cũng cần hết sức lưu ý trong lá và hạt có chứa độc. Ngoài ra nếu kết hợp cùng một số thực phẩm có thể gây chết người, điển hình là mật ong.
Nội dung
Tìm hiểu chung
Sắn là tên gọi quen thuộc ở miền Bắc, còn trong Nam người ta gọi là khoai mì, củ đậu. Củ sắn tiếng anh được gọi là Manihot esculenta là một loại sống lâu năm thuộc họ đại kích Euphorbiaceae.
Khoai mì đã được trồng cách đây từ hơn 5000 năm trước, nguồn gốc từ nhiệt đới Mỹ La tinh. Chúng rất đa dạng về chủng loại có cả trồng và mọc hoang dại ở khắp nơi trên thế giới.
Trung bình khi trưởng thành chúng có chiều cao khoảng từ 2 mét đến 3 mét, thân mọc thẳng đứng. Lá mọc chia thành nhiều thùy chụm lại trên một ngọn, rễ là loại rễ ngang phát triển thành củ.
Sau thời gian phát triển từ 6 tháng đến 1 năm hoặc lâu hơn, củ tích lũy dạng tinh bột. Tùy vào nơi trồng hay mùa vụ và mục đích sử dụng sẽ có những cách chăm sóc khác nhau.
Tìm hiểu về công dụng
Là loại thực phẩm được ưa thích và phổ biến, vậy thực tế ăn củ sắn có tác dụng gì? Mỗi một chủng loại có những công dụng khác nhau và cũng có những lưu ý và kiêng kị riêng.
Củ sắn nước trong ngày hè người ta hay ăn sống thay hoa quả hay nước giải khát rất tốt. Bởi nó có vị ngọt thanh nhẹ, mát lại không có độc tính, mọng nước được đặc biệt ưa thích.
Các món ăn như củ sắn xào, hầm hay nấu súp hỗ trợ rất tốt bổ tràng và bổ vị. Với hàm lượng vitamin C cao, 100 gam khoai mì đã có thể cung cấp 24% nhu cầu cần thiết.
Ngoài ra nó cũng chứa rất nhiều khoáng chất như Kali, kẽm, vitamin nhóm B cùng chất xơ, đạm, béo,… Đặc biệt cứ 100 gam củ đậu lại cho 13,6mg Choline rất tốt cho sự phát triển của não bộ.
Đây cũng là một loại rất ưa thích của phái đẹp với vai trò mang lại làn da tươi trẻ. Có thể ép ra lấy nước rồi thoa trực tiếp lên mặt, hoặc mang phơi khô rồi tán thành bột.
Sau đó thoa lên mặt như phấn, ngoài ra loại bột này cũng rất hiệu quả làm giảm rôm sảy.
Tuy nhiên vị ngọt và nhiều tinh bột người ta cũng băn khoăn liệu ăn củ sắn có mập không? Loại này thậm chí không tăng cân mà còn có tác dụng để giảm cân vì chứa rất ít calo.
100 gam khoai mì cũng chỉ tương đương với khoảng 40 kcal, có thể ăn hàng ngày.
Trong Đông y người ta cũng chế biến kết hợp sắn thành các vị thuốc như giải rượu, nhuận tràng,…
Một số lưu ý khi ăn
Là một loại thực phẩm được đánh giá là rất tốt nhưng khi chế biến cũng hết sức lưu ý. Trong hạt và lá của sắn có chứa những độc tố rất nguy hiểm như chất Rotenon và chất Tephrosin.
Nếu như ăn phải 2 chất này sẽ dẫn đến những triệu chứng như hạ huyết áp nhanh, co giật. Hay suy hô hấp hay đau bụng và loạn nhịp tim rất nguy hiểm cần được sơ cứu kịp thời.
Ngoài ra cũng giống như măng tươi, trong sắn có hàm lượng HCN, chất độc có thể gây chết người. Tuy nhiên để loại bỏ nó cũng rất dễ bởi nó dễ bay hơi và cũng dễ tan trong nước.
Nên bạn có thể ngâm trong nước lâu, khi chế biến thì mở vung cho chất độc bay hơi đi. Khi sơ chế thì nên lột sạch phần vỏ và cắt đầu, đuôi bởi đây là chỗ tụ nhiều độc.
Đối với củ sắn dây, đặc biệt lưu ý không được sử dụng cùng mật ong, có thể tử vong.
Vậy có bầu ăn củ sắn được không, đây là câu hỏi được các mẹ bầu cực kỳ quan tâm. Bởi đây có thể coi là một loại đồ ăn vặt được rất nhiều người ưa thích và ăn nhiều.
Đối với mẹ bầu sẽ thường nhạy cảm hơn những người bình thường và sức đề kháng cũng khá kém. Khi mang bầu vẫn có thể ăn sắn nhưng cũng nên hạn chế bởi dù sao chúng cũng chứa độc.
Cách chế biến xíu mại sắn
Nhắc đến sắn chắc hẳn nhiều người sẽ nhớ ngay đến món đặc sản xíu mại sắn rất nổi tiếng. Bạn cũng có thể tự chế biến món ăn này tại gian bếp của mình cho gia đình thưởng thức.
Cách làm xíu mại củ sắn khá đơn giản, sắn sơ chế gọt sạch vỏ rồi ngâm nước hết độc. Sau đó bào thành những sợi nhỏ và ướp cùng 1/3 thìa muối, 1/3 đường để tránh củ ra nước.
Hành ngò rửa sạch, thái khúc hành và thái nhỏ ngò, cà chua rửa sạch rồi mang luộc lột vỏ. Chỉ cần nhúng vào nước sôi 30 giây rồi vớt ra lột vỏ sạch sẽ rồi lại thái nhuyễn ra.
Dùng bánh mì nướng trực tiếp trên bếp than hoặc phơi khô mang đi nghiền nhỏ. Độ kết dính và độ thơm của thịt sẽ tăng lên rất hiệu quả nếu bạn sử dụng bánh mỳ.
Cho bánh mỳ, sắn, hành trộn đều cùng với thịt và gia vị tiêu, muối, mắm, dầu hào,… để ướp. Trộn đều và nhanh để gia vị quyện vào đậm đà, vo và nặn thành viên dẹt thật chắc tay.
Hấp cách thủy khoảng 20 phút rồi dùng tỏi để phi thơm cùng dầu ăn và bỏ cà chua vào. Nêm một chút gia vị mắm, đường, nêm rồi cho thịt viên vào sốt cùng khoảng 15 phút cho ngấm.
Tìm hiểu cách nấu chè
Một món ăn rất được ưa thích được làm từ sắn chính là nấu chè, béo ngậy và thanh mát. Nguyên liệu cần chuẩn bị là khoai mỳ, bột năng, bột báng cùng chuối và nước cốt dừa, đậu phộng.
Đầu tiên là lột sạch vỏ khoai mì rồi mang đi ngâm nước rửa sạch và cắt thành miếng nhỏ. Chuối cũng mang lột vỏ và thái miếng, đậu phộng đem rang còn bột báng thì ngâm nước 10 phút.
Khoai mỳ bỏ vào nồi luộc chín rồi tiếp đến cho bột báng vào đảo đều, tiếp đến là chuối. Có thể thêm chút đường cho ngọt thanh rồi đổ nước cốt dừa vào đảo đều đun sôi cho sệt.
Tắt bếp đi để nguội rồi múc ra bát, rắc thêm một chút đậu phộng rang lên và thưởng thức. Có thể đánh thêm đá hoặc bỏ tủ lạnh sẽ là một món giải nhiệt ngày hè rất hấp dẫn.
Ngoài ra bạn cũng có thể làm một số món như bánh tằm khoai mì hay bánh khoai mì nướng. Đây đều là những món dễ chế biến lại rất được ưa thích từ loại thực phẩm bổ dưỡng này.
