Ở vùng nông thôn rất dễ bắt gặp các loại bèo trên mặt ao, hồ, sông nước. Trong đó phải kể đến bèo hoa dâu là phổ biến nhất.
Nhiều người chỉ biết đến loài cây này như một loại bèo bình thường. Không hề biết về các tác dụng sâu xa của nó, một số người còn khó phân biệt được loại bèo này.
Tuy nhiên nó mang đến rất nhiều công dụng cho con người trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Cùng tìm hiểu về loài cây này và những ứng dụng của nó trong cuộc sống.
Nội dung
Giới thiệu về bèo hoa dâu
Đây là loài cây thủy sinh đã xuất hiện từ thời sơ khai với tên khoa học: Azolla Caroliniana.
Thuộc họ Azollaceae – bèo dâu cùng với 7 loài khác, đều có đặc điểm chung là nổi trên mặt nước.
Ở các vùng thôn quê, nông thôn dễ thấy hơn là ở khu vực thành phố, đô thị. Bởi nông thôn có nhiều sông ngòi, ao tù hơn, thuận lợi cho cây phát triển.
Có thể bạn chưa biết, con người đã mang loài thực vật này vào vũ trụ để thí nghiệm.
Nó được coi là loài cây đầu tiên Phạm Tuân đem theo khi bay vào không gian. Theo nghiên cứu thì đây có thể là nguồn thức ăn ở vũ trụ trong tương lai.
Lý do là vì loài thực vật này rất dễ sinh trưởng và phát triển trong điều kiện thiếu thốn. Chỉ cần nước và không khí là cây có thể tạo ra chất đạm để duy trì sự sống.
Một số tác dụng chính của cây hoa dâu là làm thuốc chữa bệnh. Hay áp dụng làm phân xanh phục vụ chăn nuôi,… Cụ thể như thế nào sẽ có trong phần sau.
Đặc điểm của cây bèo hoa dâu
Cây sống ở vùng nước ngọt, không phải dưới đáy ao, hồ mà là nổi trên mặt nước. Do có các phần tử cấu tạo bởi nhiều phao nổi.
Rễ bèo dạng phân nhánh, khá dài (khoảng 5cm) và sống cộng sinh với một số loài tảo.
Lá siêu nhỏ 2mm màu xanh lá cây, có hình xuyến khá lạ mắt. Phương thức sinh sản của loài cây này là vô tính, cụ thể tách cành thành cây sống riêng rẽ.
Nhìn từ trên xuống thì mỗi cây có hình tam giác, thường mọc thành chùm, thành bè. Vì thế nhìn từ xa rất đẹp mắt như một chiếc thảm xanh lục cuốn hút.
Chăm sóc và thu hoạch bèo hoa dâu đúng cách
Loài cây này được mọc tự nhiên, chịu được khí hậu khắc nghiệt. Không cần chăm sóc gì ngoài cung cấp cho cây ánh sáng và nước.
Sau khoảng 15 đến 20 ngày là có thể thu hoạch được mà không quá tốn công sức. Chỉ cần chọn mặt ao, hồ, sông có ánh sáng tốt với mực nước trên 10 cm.
Với môi trường có độ dinh dưỡng cao thì cây sinh sôi nhanh hơn, nhiều hơn. Nếu có phân trâu/ bò có thể pha vào nước bèo sẽ cho lá đều, xanh và đẹp hơn.
Loài cây này rất mảnh dẻ nên muốn thu hoạch cũng cần chú ý. Tránh để bị nát và để bèo bị khô héo, thiếu nước.
Nên sử dụng rổ, sau đó nghiêng vào nước, từ từ đưa gần lại vị trí của cây. Cách đó một chút thì dùng tay còn lại đẩy nhẹ nước cho bèo trôi vào rổ.
Khi sử dụng bón ruộng thì cũng làm tương tự như vậy, không nên đổ bừa bãi vào ruộng.
Mà đặt rổ bèo xuống nước, từ từ kéo rổ xuống dưới cho bèo trôi ra ngoài. Và nhấc rổ lên khỏi mặt nước, như vậy bèo sẽ thành từng tảng, không bị nát hoặc rối.
Bèo hoa dâu có tác dụng gì trong đời sống
Người dân thường sử dụng để làm thức ăn cho gia súc, gia cầm (lợn, gà, trâu, bò, cá, chó…). Cây chứa nhiều axit thiết yếu, các loại vitamin, dưỡng chất mang đến cho vật nuôi sức đề kháng tốt.
Ngoài ra còn có tác dụng lớn với ngành nông nghiệp nước nhà, đặc biệt là lúa nước.
Khi ruộng lúa đầy nước, bèo “tranh thủ” thời gian này để thu về nito. Sau đó ruộng lúa cạn nước thì cây hoa dâu chính là phân đạm rất tốt cho lúa. Giúp lúa phát triển nhanh, mạnh và xanh tốt hơn.
Một số nông dân đã tìm loài cây này và thả vào ruộng lúa. Mục đích là giúp lúa bổ sung đạm thời kỳ khô hạn, thiếu nước.
Ô nhiễm môi trường ngày càng nặng nề thì con người hướng đến sử dụng phân xanh, phân tự nhiên.
Để có thể hạn chế được lượng phân bón hóa học vào đất, nước. Đó chính là lúc loại bèo này phát huy tác dụng, người ta tìm được lượng nito dồi dào trong cây.
Một số cây trồng khác cũng trở nên xanh tốt nhờ loài thực vật cộng sinh này. Không chỉ phân hủy trong đất rất nhanh mà còn giúp cây khác hấp thụ dễ dàng nito.
Thực tế cho thấy, đất được bón loại cây này trở nên tơi xốp hơn rất nhiều. Hơn nữa còn giữ ẩm lâu hơn, tạo nhiều mùn và màu mỡ, giàu dinh dưỡng hơn.
Nếu sử dụng nhiều rất tốt cho cây trồng mà lại hạn chế được phân hóa học ra môi trường.
Được áp dụng làm thuốc chữa bệnh
Trong Đông y đây là một vị thuốc chữa nhiều bệnh hay là nguyên liệu bào chế cao dược liệu.
Bột bèo hoa dâu có tác dụng trong trị ung thư, loại bỏ độc tố từ chất phóng xạ. Với tính chất lạnh & cay, cây còn giúp nâng cao sức khỏe, kích thích đối với hệ miễn dịch.
Các chuyên gia, các nhà khoa học đã tìm thấy axit dinh dưỡng trong cây hoa dâu. Với hàm lượng lớn tương đương với sữa mẹ giúp cải thiện hệ miễn dịch.
Tuy nhiên phải được kết hợp với tỉ lệ vi lượng & chất khoáng mới tăng cường sức khỏe.
Hiện nay đang được chiết xuất và thí nghiệm trên cả người và động vật có tác dụng rất tốt.
Loài cây này còn dùng để bào chế thuốc chữa hen suyễn khá đơn giản. Trước tiên bỏ rễ và các lá vàng sau đó ngâm với nước muối loãng, để khô nước.
Bước tiếp theo pha với nước lọc và chanh với tỷ lệ 10g hoa dâu/ 100ml nước cốt chanh. Sử dụng để uống 2-3 lần mỗi ngày sẽ thấy giảm hen suyễn.
Bên cạnh đó còn chữa xoang mũi bằng cách kết hợp với hoàng cầm và bạch chỉ. Sau đó đem sắc lấy nước uống sẽ thấy bệnh thuyên giảm. Những người bị bệnh eczema có thể giã cây với muối trắng và đắp lên vết thương.
Đồng thời khi xay cùng râu ngô, kim tiền thảo, kim ngân hoa, tỳ giải theo tỷ lệ. giúp chữa bệnh đái dắt hay đi tiểu buốt đối với người trung/ cao tuổi rất nhạy.
Tuy nhiên khi sử dụng làm thuốc cần cân nhắc kỹ, hoặc theo chỉ dẫn của thầy thuốc.
