Sâu chít là một loại thực phẩm bổ dưỡng, thường được người ta dùng để làm thuốc hay ngâm rượu. Ngoài ra người ta cũng dùng chúng về để chế biến nên các món ăn được nhiều người ưa thích.
Loài này là một loại ấu trùng của bướm nhìn có vẻ khá ghê sợ nhưng lại rất bổ dưỡng. Tuy nhiên để chúng có thể mang lại hiệu quả nhất thì bạn cần biết cách sơ chế đúng cách.
Nội dung
Tìm hiểu chung
Sâu chít là một loại ấu trùng của bướm, chuyên sống ký sinh trên các loại cây vào mùa đông. Đây là một dược liệu tốt, là Đông trùng hạ thảo của nước ta mặc dù chưa đến mức đó.
Người ta bắt chúng về chủ yếu là để làm thuốc hay ngâm rượu và chế biến thành món ăn.
Nếu muốn tìm chúng thì có thể tìm ở các thân cây đót, le hay cây chít vào mùa đông. Nhất là tại miền trung du và các khu vực vùng núi phía bắc sẽ có rất nhiều loài này.
Ngoài cái tên sâu chít dược người miền Bắc đặt do chúng ký sinh nhiều trên thân cây chít ra. Thì chúng còn được người
Dao đặt tên là sâu thau và được người H Mông gọi là sâu song.
Tìm hiểu về đặc điểm
Đây là một loài sâu không có lông, trung bình chúng dài khoảng 35 mm và có màu vàng ngà. Tập tính của chúng là sống ký sinh trên các thân cây đặc biệt là cây chít vào mùa đông.
Khi chúng cắn đục các thân cây này thì sẽ làm cho cây ngừng sinh trưởng trong một thời gian. Và chỉ khi đến mùa thay lá thì các chồi cây mới được mọc lên lại thành một cây thảo.
Hiện tượng này khá giống với hiện tượng phát hiện từ vị thuốc đông trùng hạ thảo của Trung Quốc. Vì thế nó được đánh giá là đông trùng hạ thảo Việt Nam mặc dù chưa đạt tốt như vậy.
Vào khoảng tháng 11 và tháng 12, người dân vùng Tây Bắc bắt đầu đi tìm kiếm chúng rất nhiều. Những mùa khác thì cũng có nhưng thường sẽ ít hơn và đặc biệt là mùa nóng thì không có.
Ngày nay chúng còn được người ta nuôi cấy nhằm mục đích mang lại kinh tế thương mại rất nhiều.
Tìm hiểu về công dụng
Như đã giới thiệu ở trên thì đây là một loại dược liệu quý có rất nhiều những công dụng. Vậy thực sự sâu chít có tác dụng gì mà được người ta tìm kiếm và mua nhiều như vậy.
Đông trùng hạ thảo có 6 axit amin, còn loài sâu thau có 17/ 20 loại cần cho cơ thể.
Còn số lượng protein thì cũng được xác định tương đương với dược liệu quý đông trùng hạ thảo kia. Chúng được đánh giá cao về các tác dụng rất tốt cho sức khỏe nhất là sau khi chiếu xạ.
Với người sau chiếu xạ dùng loại này sẽ có tác dụng việc phục hồi tổn thương hệ miễn dịch. Ngoài ra trong sinh sản, chúng giúp phục hồi các chỉ số, bước đầu hỗ trợ xạ trị ung thư.
Và một điều đặc biệt đã được nghiên cứu là loài này có độc với các tế bào ung thư. Nhưng chúng lại hoàn toàn không gây độc với cơ thể của người nên ai cũng có thể sử dụng.
Người ta thường tán sâu song thành bột hoặc để chúng ở dạng sấy khô để dùng và bảo quản. Tác dụng của sâu chít là sử dụng thay thế cho đông trùng hạ thảo rất bổ dưỡng sức khỏe.
Sử dụng thường xuyên còn hỗ trợ các chứng tráng dương khí, hỗ trợ thận, an thần và bổ phế. Vị ngọt và tính ôn trong chúng còn chữa mỏi gối, chữa đau lưng, mồ hôi trộm và di tính.
Cách lựa chọn và chế biến
Đầu tiên là lựa chọn địa chỉ phân phối, nếu có điều kiện có thể lên vùng núi phía Bắc. Sâu chít Điện Biên và Lai Châu chính là những loại luôn được tìm kiếm và có chất lượng nhất.
Thời vụ để thu hoạch cũng rất quan trọng và thời điểm chúng béo nhất là khoảng tháng 10 âm. Nếu chọn vào mùa sớm quá thì sâu sẽ non và còn bé chưa đủ đạt chất lượng dinh dưỡng.
Còn nếu sau thời điểm này thì sâu có thể già và đóng lại thành kén không thể sử dụng.
Trước khi chế biến thì bạn cần ngâm chúng trong nước nguội để chúng có thể nhà hết phân ra.
Hướng dẫn cách ngâm rượu
Để đạt chất lượng cao nhất thì nên chế biến ngay khi chúng còn tươi chứ không nên đóng gói. Đầu tiên trước khi ngâm rượu sâu chít thì bạn cần sơ chế và phải biết tách chúng đúng cách.
Loài này sống ký sinh và ẩn náu trong ngọn chít nên cần chẻ để tách ngọn chít và sâu. Dùng dao nhọn để chẻ từ phần đoạn mấu lên trên thật cẩn thận tránh là vỡ sâu bên trong.
Những con hỏng thì loại bỏ còn những con chất lượng màu óng vàng và cử động thì giữ lại.
Sau khi tách xong thì chuẩn bị nước đun sôi để nguội để cho chúng vào ngâm khoảng 30 phút. Thay nước khoảng 2 đến 3 lần cho sâu nhả hết phân rồi để cho ráo nước mới ngâm rượu.
Có 2 cách ngâm rượu sâu chít phổ biến nhất mà người dùng có thể tham khảo như sau. Cách thứ nhất là có thể ngâm trực tiếp khi sâu vẫn còn tươi nguyên sau khi để ráo nước.
Với cách này bạn chỉ cần đổ sâu vào bình rồi đổ thêm rượu ngập mặt ít nhất 3 cm. Trong 24 giờ loài này vẫn có thể sẽ ra phân, tốt nhất bạn nên đổ đi và thay mới.
Tỷ lệ ngâm sẽ tùy thuộc vào sở thích và thời gian có thể sử dụng của từng người dùng. Nếu muốn uống sớm thì ngâm loãng và để lâu thì nên ngâm đặc, ít nhất phải ngâm 100 ngày.
Cách thứ 2 là bạn có thể sao qua chúng trên chảo nóng nhỏ lửa rồi mới mang đi ngâm. Sao chỉ khoảng 5 phút là chúng bắt đầu vàng và mỡ chảy ra rất thơm và béo ngậy.
Sau đó thì để nguội rồi cho vào bình để ngâm cũng tùy theo tỷ lệ mà người dùng muốn.
Với cách ngâm này thì bình rượu ngâm sẽ thơm ngon hơn so với cách ngâm trực tiếp như trên. Chỉ cần sau 3 tháng là bạn đã có một bình rượu chất lượng siêu đỉnh và màu rất đẹp.
Bên cạnh đó bạn cũng có thể tìm hiểu một số các món ăn được chế biến từ loài này. Chúng chắc chắn sẽ mang đến sự mới lại cho bữa ăn lại vô cùng dinh dưỡng cho mọi người.