Mang vẻ đẹp thanh cao phải nhắc đến cái tên hoa thủy tiên. Nó là biểu trưng cho những gì sang trọng và quý phái nhất, ẩn sâu là ý nghĩa đặc biệt.
Thời tiết nước ta cực kỳ phù hợp cho loài cây này phát triển khoe sắc. Hơn nữa dễ trồng nên được mọi người yêu thích và trồng cực nhiều, kể cả trong nhà.
Nội dung
Giới thiệu chung
Xét về số lượng loài thì có trên 20 ngàn loài khác nhau, tên khác là nhã toán. Danh pháp khoa học được ghi là Narcissus, cùng họ với hành tỏi.
Tên tiếng Anh có 2 tên là Alstroemeria hoặc Peruvian lily, người ta còn gọi là hoa loa kèn Peru.
Khu vực bắt nguồn là ven bờ của Địa Trung Hải từ xa xưa. Hiện nay giữ vị trí là quốc hoa của xứ Wales.
Một số nhà thực vật học lại kết luận rằng khoảng thế kỷ 18 có mặt ở Nam Mỹ. Người tìm ra lần đầu là người Thụy Điển có tên Class Alstromer.
Ông mang về nước nghiên cứu, lai tạo, nhân giống và phát tán khắp các nước. Trước đây có nhiều nhất ở châu Âu, 2 quốc gia Trung Quốc và Nhật Bản. Sau đó trồng nhiều ở các nước khác và cả Việt Nam.
Màu sắc so với nhiều loài không nổi bật lắm nhưng sở hữu phong khách khác biệt. Vì thế người ta cực kỳ yêu thích và có nhiều biện pháp lai tạo. Hiện nay nó đã tăng về cả số lượng bông và cánh, vẻ đẹp từ đó ấn tượng hơn.
Đặc điểm nhận biết
Thuộc dạng thân hành, cứng, là giống cây lâu năm. Chiều cao mỗi cây trung bình đạt 20 đến 60cm.
Rễ già màu vàng, rễ non mới nhú màu trắng sữa với nhiều hình thù. Và được ví như bộ râu của tiên ông, trông rất thích mắt. Nó có hệ thống rễ cực chắc chắn nên chúng chịu được khô hạn tốt.
Có củ tựa củ hành tây, gồm một củ lớn ở trung tâm. Xung quanh có nhiều mầm sườn, chính là các củ con bám vào củ cái.
Lá hình cây kiếm, dài và hơi nhọn ở một đầu, thường xoắn lại quanh thân. Lá khá dày nhưng lại mềm, có màu xanh đậm bóng bẩy.
Nhìn qua đã thấy nó ngập tràn sức sống, có người nhận xét giống lá tỏi. Từ đầu cành mọc ra những bông hoa gồm 6 cánh, màu sắc mỗi loại là khác nhau.
Thường là đỏ, xanh, vàng, tím, trắng,… kích thước khoảng 10cm/ bông. Gồm 2 cánh nhỏ, 4 cánh to, một số bông có đốm nhỏ như cánh bướm.
Điểm chung là nhụy màu vàng, hình dạng bông như chiếc cốc. Ở nước ta nhiều nhất chính là vựa hoa Đà Lạt với đầy đủ các màu.
Phân loại
Riêng Nam Mỹ tìm được khoảng 120 loại khác nhau, tập trung ở 2 khu vực là Brazil và Chile.
Trong đó thu hút nhất là hoa thủy tiên xanh với biệt danh là nàng tiên nước. Mùa xuân là lúc chúng đua nhau nở với lá mịn màng, cây mọc thẳng tắp. Có màu xanh mướt như màu trời với 6 cánh chúm chím.
Nhị hoa vàng, có viền đỏ thẫm ở mép, mang hương thơm dịu nhẹ. Truyền thuyết kể lại nhụy hình ly để đựng nước mắt của Narcissus – chàng trai bất hạnh. Vẻ đẹp hết sức bình dị, không kiêu sa, lòe loẹt, toát lên đầy sự quý phái.
Hoa thủy tiên đỏ có đặc điểm lá, rễ, thân không có gì khác biệt, điều khác chỉ ở bông.
Vẫn có đủ 6 cánh, trong đó 2-3 cánh có đốm đen và một điểm vàng. Giữa là phân nhụy cong cong với những bầu nhụy đỏ thẫm.
Cách trồng hoa thủy tiên
Tháng 9-11 trồng là hợp lý nhất để tháng 12 thời tiết lạnh Tết đến là có hoa ngắm. Nhân giống bằng củ hoa thủy tiên, chọn củ khỏe, mập, to, không bị sâu.
Đặc biệt càng có nhiều củ nhỏ xung quanh càng tốt vì như thế càng có nhiều hoa. Lột bỏ vỏ nâu bên ngoài, đế củ có rễ đen cũng cắt hết đi.
Ngâm nước 2 ngày, củ căng sẽ dễ tách vỏ hơn. Trồng trong đất/ nước hay bằng sỏi đều cho bông đẹp, trong đó sỏi và nước được sử dụng nhiều.
Vì như thế vừa sạch mà thủy tiên có thể phô hết vẻ đẹp cho mọi người. Dùng bình thủy tinh, cho sỏi vào, đặt củ giống lên, bộ rễ hướng xuống.
Sau đó tưới nước ngập rễ, duy trì & thay nước hàng ngày. Nếu không sẽ bị úng/ thối, đặt nơi ấm áp, chỉ sau 1 tháng là cây lớn và cho bông. Cũng có thể dùng chậu sứ miệng thấp, trồng 3-5 củ trong 1 chậu cực đẹp.
Dạng thủy sinh thì cho nước vào bình rồi cho củ vào là được. 3-5 ngày đầu cần thay nước, rửa lọ thật sạch vì chúng tạo ra nhớt.
Mỗi 8 tiếng thay nước 1 lần, nếu có nhiều rễ mọc ra thì thay bình to hơn. Với cách ngày thời gian cho bông lâu hơn, chừng 40 ngày.
Còn đối với trồng vào đất thì đảm bảo đất phủ kín củ là được, tưới nước đều. Giống cây này ưa ấm áp và không khí ẩm, ưa sáng.
Vì thế nên để chậu/ bình ở gần cửa sổ, nơi đón sáng, ít nhất 6/24h. Chú ý nước trồng phải vừa sạch, vừa trong, đất có thể trộn với phân hữu cơ.
Khi tàn thì cắt cành ở gần sát củ, cho vôi vào đó, đợi rụng sạch lá. Thì cho vào ngăn mát tủ lạnh để bảo quản, đến tháng 9-11 năm sau mang ra trồng tiếp.
Ý nghĩa hoa thủy tiên
Thủy tiên vàng rực rỡ như ánh mặt trời, điểm xuyết một vài sọc đen. Màu sắc không phải là vàng hẳn mà xen lẫn chút cam rất đẹp.
Nhìn vào nó, người ta tăng thêm được sự kiên định, quyết tâm hơn khi làm việc. Sẽ mang đến cho người nhận động lực để đạt được thành công, luôn may mắn.
Màu tím có sự bí ẩn, mang một sức mạnh huyền bí, nét đẹp rất riêng. Có cả sự chung thủy, rất hợp trang trí và tăng phong thủy cho người mệnh Thổ/ Hỏa.
Hoa thủy tiên trắng đôi khi lại là sự ích kỷ, nhỏ nhen, chỉ yêu chính mình. Màu đỏ được ưa chuộng nhất, mang sự tươi tắn, nhất là dịp lễ Tết. Với ý nghĩa may mắn, được dùng làm quà tặng trong nhiều dịp.
Hoặc đơn giản là trưng trong phòng làm việc hay phòng khách đều rất kiêu sa. Nó giúp đuổi hết vận khí đen, thu hút may mắn về cho chủ nhân, nhất là người mệnh Hỏa.
Thủy tiên hồng lại mang ý nghĩa nhẹ nhàng hơn với mức độ khác nhau. Cánh bên ngoài màu nhạt hơn, vô cùng ấm áp, đại diện cho tình bạn.
