Trái quách là loại quả đặc sản nức tiếng của con người cũng như mảnh đất Trà Vinh. Cứ xuôi về miền Tây, người ta lại ghé Trà Vinh để thưởng thức loại trái cây đặc biệt này.
Loài cây này mọc chủ yếu nơi sống của người Khmer, An Giang và Sóc Trăng. Người trà Vinh thường gọi loại quả này với một cái tên dân gian là cây gáo. Điều gì khiến loại trái cây này nức tiếng ở vùng miền Tây sông nước và khiến nhiều người thích?
Nội dung
Đặc điểm
Cây quách là một loại cây thân gỗ được trồng lấy bóng mát và làm trà giải nhiệt ở miền Tây. Chúng có chiều cao trung bình khoảng từ 7-8m, có tán rộng, phần nhánh và lá có gai nhỏ.
Nhiều người nhận xét thân loài cây này khá giống với thân cây cần thăng. Thời gian trái quách xuất hiện là vào độ tháng 4-7 hằng năm.
Nếu cây có tuổi thọ càng lâu năm thì quả của chúng sẽ càng ngon và ngọt hơn. Mỗi cây như vậy có thể cho ra đến 100 quả, mỗi quả có kích thước đường kính từ 5-9cm.
Trái quách có nhiều điểm tương đồng với sầu riêng, khi quả chín sẽ tự rụng. Chủ yếu thường rụng vào ban đêm và khi bổ quả phải dùng dao.
Vì vỏ của chúng rất là cứng và khô có thể đập vỡ bằng tay được. Nếu tự hải quả ở trên cây xuống, chúng thường sẽ không ngon như khi tự rụng.
Trái quách có dạng hình tròn, vỏ ngoài màu xám, khi bổ quả chín ra bên trong có nhiều sợi. Phần ruột khi còn sống thường có màu trắng, sẽ chuyển thành màu nâu đậm khi quả chín.
Mùi thơm khi trái quách chín khá giống với mùi mật cực kì lạ.
Tuy nhiên, cả ngoài lẫn trong của loại quả này đều không được bắt mắt, thậm chí khá là “xấu”. Bù lại khi ăn quả lại rất ngon, ngọt thanh và thơm mùi mật.
Trái quách ăn có ngon không?
Theo nghiên cứu, trong trái quách chứa rất nhiều protein, calorie và carbohydrate. Ngoài ra, chúng còn chứa một lượng lớn vitamin A, B (Thiamin và Riboflavin) và C. Đóng vai trò thiết yếu, cung cấp năng lượng cũng như dinh dưỡng cho con người.
Vốn xuất phát từ việc tạo bóng mát, mái che cho con người nhờ thân cao và tán rộng. Tuy nhiên, lâu dần, con người phát hiện ra loại quả này không những ăn được mà còn rất ngon. Nên chúng dần trở thành trái cây phổ biến tại Trà Vinh và là một đặc sản nổi tiếng.
Khi chín, loại trái cây này thường được dùng để giải khát và thanh lọc cho cơ thể. Đối với những người dân miền Tây hay du khách phương xa, đều nghiện hương vị này.
Trái quách ăn rất ngon, nhất là khi bỏ một chút đá và thêm chút đường cát trắng. Khi ăn sẽ có vị chua nhẹ, cực kì béo, thanh và có thể ăn cả hạt giòn.
Một số người sử dụng quách để ngâm cũng với rượu và tiếp đãi khách thập phương. Không những trở thành thức uống “giải mỏi” hiệu quả mà còn điều trị được nhiều bệnh.
Người ta chỉ dùng phần ruột của loại quả này để ngâm rượu chứ không dùng cả quả.
Công dụng chữa bệnh
Giá trị dược liệu của loại quả này cũng khá là cao, cụ thể chúng chứa nhiều xơ và khoáng. Bên cạnh đó, việc sở hữu đầy đủ vitamin cũng như tannin hay coumarin (hợp chất kháng viêm).
Giúp chúng dễ dàng hỗ trợ điều trị được nhiều chứng bệnh tiêu hóa khác nhau.
Hàm lượng tanin có trong quả này trị được bệnh táo bón, tiêu chảy và viêm ruột. Ngoài ra, chúng còn có thể loại bỏ một những ký sinh trùng có trong thực phẩm mà bạn ăn.
Thậm chí, trái quách giúp đẩy lùi được bệnh dịch tả ở cả người và lợn.
Uống trà quách sẽ tạo cho niêm mạc dạ dày một lớp màng hạn chế tình trạng loét. Đối với người đang bị bệnh viêm loét dạ dày lâu năm không khỏi nên sử dụng nước quách.
Đây là các giúp cải thiện và làm lành các vết loét, khôi phục chức năng dạ dày.
Một công dụng chữa bệnh khác của loại quả này là giảm nồng độ cholesterol xấu. Qua đó, kiểm soát được lipid thừa trong máu cũng như lượng triglyceride. Ngoài ra, chúng còn hỗ trợ kiểm soát đường cho những người bị đái tháo đường.
Món ăn từ trái quách
Ăn trái quách với mắm cá chốt hay cá sặc vốn là đặc sản của người miền Tây. Chúng thường ăn kèm với các loại rau sống như: xà lách, cải thảo hay một ít hoa súng.
Ruột trái quách sau khi nạo ra sẽ còn được dùng để ăn cuốn (nem) ăn kèm cơm.
Trái quách cũng là một vị trong thức uống sinh tố tại Trà Vinh. Ruột của chúng được cho vào chén, xay nhuyễn cùng với các loại trái cây khác. Không những tạo hương thơm thanh ngọt mà còn bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa.
Nấu lẩu gà với loại quả này là một trong những nét thú vị trong ẩm thực dân giã tại Trà Vinh. Món ăn độc lạ này được người dân chế biến cực kì công phu và tỉ mỉ.
Cơm của trái quách sẽ được nấu lên cùng thịt gà làm nước lèo (nước dùng). Đây là món ăn cực kì đầy đủ dinh dưỡng, dễ làm và không hề gây ngán khi ăn.
Lưu ý khi dùng
Loại trái cây này tuy ngon và có nhiều công dụng nhưng ăn nhiều rất dễ đầy hơi. Ngoài ra, chúng còn có thể gây ra một số bệnh về tiêu hóa nếu quy trình chế biến không sạch.
Những bệnh nhân bệnh tuyến giáp không nên ăn và sử dụng loại quả này. Những phụ nữ đang mang thai hoặc ở giai đoạn cho trẻ bú thì cũng hạn chế sử dụng.
Vì một số chất trong quả có thể kháng thuốc tuyến giáp hoặc gây tiêu chảy ở trẻ sơ sinh.
Ngoài ra, khi chế biến, nên dùng dao to để bổ đôi thật mạnh vì vỏ rất cứng. Chế biến thiệt sạch sẽ để trách nhiễm trùng khi ăn uống loại quả này.
Trái quách giá bao nhiêu?
Hiện nay, giá thành của loại quả này tại các tỉnh miền tây khá là rẻ và dễ mua. Mức giá phổ biến cho quả chỉ khoảng từ 15.000-20.000 đồng cho hai quả.
Bạn có thể mua chúng trực tiếp ở Trà Vinh (vựa trái quách lớn nhất) hoặc ở một số tỉnh miền tây khác. Mỗi trái sẽ từ khoảng 0,4-0,5kg, cũng có quả to hơn, rất dễ ăn và không ngán.
So với các loại trái cây khác được bày bán trên thị trường hoa quả, thì giá của trái quách khá rẻ. Thậm chí, chỉ với vài chục ngàn bạn có thể chế biệt thiệt nhiều món ăn từ quả này.
