Một loại trái gần gũi với công dụng hữu ích chữa nhiều bệnh phải kể đến quả mơ. Nó có mùi vị khác biệt, có thể giải nhiệt, có nhiều ở phía Bắc nước ta.
Nếu nắm được kỹ về dược tính trong nó thì có thể áp dụng hữu hiệu cho sức khỏe. Vị chua ngọt thanh mát khiến cho nhiều người tìm mua và trồng chúng.
Nội dung
Giới thiệu về cây mơ
Nhắc đến loài cây này thì người ta nhớ đến vùng núi Tây Bắc mờ sương. Người ta còn gọi là trái khổ hạnh nhân, trái ô mai, quả mơ tiếng Anh gọi là Apricot.
Thuộc dòng họ hoa hồng, nằm ở chi mận mơ, xếp vào dòng cây thân gỗ. Trồng để lấy cả hoa và quả, một số vùng còn gọi là mai, mơ mai hay mai tử.
Được chia làm 2 loại chính là giống lai và giống có lông. Loại lai là lai với mơ của Trung Quốc với kích thước quả to, nhìn thích mắt. Quả nhỏ, phủ lông ở ngoài là đặc trưng của vùng Tây Bắc với số lượng cực nhiều.
Một số loại khác là mơ hồ bóng, trái mai Vân Nam, mai đào, mơ nứa,…Trong số đó thì mơ rừng là tiêu biểu nhất, hay còn gọi là thanh mai, trái hạnh.
Đặc điểm chung
Chiều cao của cây khoảng 1,5 đến 2,5m, lá thuôn dài, nhọn dần về 1 đầu. Có cuống dài, lá xanh, cây khá xum xuê do chia làm nhiều cành.
Mùa hoa mơ trắng cành là vào 2 tháng đầu năm, hương thơm lâng lâng. Một năm có duy nhất 1 mùa hoa nở, người ta thường tận dụng đến chụp ảnh.
Sau đó xuất hiện quả hình cầu, một đầu lõm nhẹ là vị trí của núm. Phần đuôi vuốt nhọn hơn, mới mọc có màu xanh tươi mát. Bên ngoài phủ lông mỏng màu trắng hoặc không tùy từng loại.
Chuyển màu vàng khi chín với mùi thơm nhẹ đặc trưng. Người ta tò mò quả mơ có vào tháng mấy thì tháng 6 chính là lúc mơ chín. Đó là đối với Đông Á, riêng Trung Quốc chín trùng với mùa mưa.
Cụ thể ở nước ta là vào mùa hè sẽ thấy chúng chín rộ vàng rực. Kích thước mỗi trái chỉ như ngón tay cái, rất giòn, vị hơi chua chua. Có loại ăn hơi nhặng đắng, đặc biệt cùi dày, hạt nhỏ có khía.
Tác dụng của quả mơ
Công dụng đầu tiên mà phần lớn ai cũng biết đó là để giải khát trong ngày hè. Ngoài ra còn chống oxy hóa do có vitamin B15 hàm lượng lớn.
Ngăn ngừa được xơ vữa động mạch, hạn chế hẳn khả năng bị nhồi máu cơ tim ở người già.
Chất xơ trong nó hỗ trợ hệ tiêu hóa, theo đó hệ bài tiết cũng nhanh nhạy hơn. Đồng thời có khả năng hấp thụ đáng kể mọi loại dinh dưỡng.
Trường hợp bị nóng trong, khó đi vệ sinh, đau bụng, kiết lỵ uống nước mơ. Có món còn chữa được bệnh đường ruột, đầy lùi chứng đầy bụng.
Hơn nữa giúp cơ thể khỏe mạnh, không bị mệt mỏi, giải độc nếu bị ngộ độc thức ăn.
Chữa ho giống như mật ong chanh khá hiệu quả, giúp bớt khô họng. Loại trừ đờm, nếu kết hợp ô mai với thuốc nam thì chữa khỏi được bệnh ho lâu ngày.
Người sử dụng liên tục sẽ thấy ngủ ngon, ngủ sâu, sáng dậy tỉnh táo. Phụ nữ muốn giảm quá trình lão hóa lâu hơn thì sử dụng nhiều loại quả này. Nhất là tinh dầu chiết xuất từ nó vì chứa vitamin A và C, giúp tái tạo da.
Bạn đang bị nhức răng, đau răng, đắp quả mơ chín giã nát thấy giảm đau hẳn. Chữa được cả ù tai, tai có tiếng vo ve, không nghe rõ bằng nhân của hạt.
Nghiền nhân lấy dung dịch đó nhỏ vào bên tai ù, chỉ nhỏ 1-2 giọt sẽ thấy nghe rõ hơn.
Cách làm quả mơ ngâm đường
Mùa hè có cốc nước mơ ngâm đường giải khát thì còn gì tuyệt hơn. Cái nóng như được xua tan, giảm mồ hôi tiết ra, cơ thể trở nên thanh mát.
Cái nóng thường làm người ta thấy mệt mỏi, nhưng khi sử dụng như được nạp năng lượng.
Cách làm là chọn những trái còn cứng, không bị tách hay dập nát. Lựa chọn mơ má đào sẽ có chất lượng tốt nhất, đem rửa sạch, phơi qua cho ráo nước.
Sử dụng bình thủy tinh để ngâm, tráng nước sôi, chuẩn bị đường kính trắng. Lần lượt rải 1 lớp mơ – 1 lớp đường đến khi hết, lớp cuối là đường.
Rải đến cách 5-10cm so với miệng bình, thêm chút muối vào. Đậy nắp lại, nhưng không nên đậy chặt, vì chúng lên men sẽ tạo khí ga.
Đến khi đường tan, quả teo lại thì có thể đậy chặt, để bình ở nơi thoáng mát. Qua vài tháng có thể lấy nước pha uống nhưng để ngon nhất thì phải qua 1 năm.
Bên cạnh đó có thể ngâm với rượu trắng/ mật ong, ủ trong 40-80 ngày. Nên dùng rượu nếp hoặc rượu gạo chất lượng cao, nồng độ 40 độ là được.
Dùng trái xanh hay trái chín không ảnh hưởng, chú ý quả phải đều, vỏ bóng. Rửa sạch lông, bỏ cuống, rửa kỹ từng trái một.
Làm tương tự như ngâm đường 1 lớp mơ – 1 lớp đường, cuối cùng đổ rượu vào. Rượu đảm bảo ngập trái, chèn bằng túi nilong rượu nếu quả bị nổi lên.
Có điều kiện hạ thổ (chôn dưới đất) trong 6-12 tháng thì được một mẻ rượu cực đỉnh.
Cách trồng và chăm sóc
Loại đất thích hợp là đất phù sa, đất vôi, bắt đầu trồng vào mùa khô. Thời tiết miền Bắc phù hợp nhất vì có mùa đông nhiệt độ hạ thấp. Tháng 12 có thể xuống dưới 15 độ, tạo điều kiện cho chúng trổ bông.
Trước khi trồng chuẩn bị hố kích thước 70x70x70cm, bón lót phân ở dưới. Mỗi hố lót phân hữu cơ & supe lân, cùng với vôi bột.
Sau 1 tháng mới đem trồng, mật độ các cây cách nhau ít nhất 5x5m. Nếu trồng đầu năm tháng 1-2 thì cây rễ trần cũng được, nhưng tháng 9-10 cây cần có bầu đất.
Phủ đất vào gốc, bên trên là rơm/ cỏ khô để giữ ẩm, tưới nước. Khi đến mùa hạn, ít mưa thì tăng lượng nước tưới, nhất là vào mùa hoa – quả.
Mới trồng bón phân 3 lần/ năm vào 3 thời điểm tháng 3-4, 5-6 và 10-11. Bằng phân ure, supe lân và kali clorua tỷ lệ 3:7:2.
Xuất hiện quả bón như trên, thêm phân chuồng từ 50-70kg để có chất lượng trái tốt nhất.
Là cây lấy trái nhưng không bỏ qua bước cắt tỉa, số lượng cành cấp 1 từ 3-5 cành. Những cành nào bị sâu, héo thì cắt bỏ, phun thuốc trừ sâu decis/ trebon/ Sherpa để phòng trừ.
