Sứ giả may mắn không thể nào không nhắc đến hoa diên vĩ với màu xanh biếc đặc trưng. Có thể cái tên này khá xa lạ nhưng nó còn được gọi với nhiều cái tên thân thương hơn.
Vẻ đẹp ấy khiến nhiều người không thể không chú ý, rất riêng và độc đáo. Nhiều người khi nhìn có cảm nhận tâm hồn thư thái và vui tươi.
Nhưng nhiều người nhận xét chúng mang màu sắc man mác buồn.
Nội dung
Giới thiệu về cây diên vĩ
Nếu cái tên này nghe không quen thuộc, thì có lẽ bạn đã nghe qua hoa lay ơn. Hay nghệ tây, iris đều chính là loài thực vật này, thuộc cùng họ măng tây.
Trong đó Iris có nghĩa là cầu vồng theo tiếng Hy Lạp, rất giống các màu nó sở hữu. Danh pháp khoa học là Iridaceae, có từ rất nhiều nơi trên thế giới.
Bắt nguồn từ Địa Trung Hải là chính, sau đó là châu Âu (phía Nam). Rồi nhân giống và đến Việt Nam phát triển rất tốt, nhanh và bông đẹp.
Do nước ta đáp ứng được điều kiện sinh trưởng của lay ơn. Nên nhiều nơi đã thành vùng canh tác đặc biệt với sản lượng lớn, đa dạng màu. Tổng cộng có trên 300 loài khác nhau, mùi hương, màu sắc cũng rất đặc biệt.
Bức tranh nổi tiếng hoa diên vĩ Van Gogh có lẽ đã gây ấn tượng với không ít người. Tồn tại hơn 130 năm bức vẽ vẫn còn nguyên những gam màu tuyệt tác. Nổi bật trên đó là sắc xanh lam pha tím có chút gì đó u buồn.
Đặc điểm chung
Đây là cây thân thảo, mọc thẳng đứng lên trời với lá tựa cỏ dại. Chiều cao mỗi cây từ 30 đến khoảng 80 cm, lá thuôn dài, nhìn giống lưỡi kiếm.
Các lá đều có màu xanh, vừa bóng vừa trơn, một số lá non mới ra có thêm phấn mỏng. Dần lớn lên lớp phấn này tự hết và lại trở nên xanh bóng bẩy.
Lá mọc từ gốc vuốt nhọn lên cao, bông nhô lên cao hơn nổi bật. Loại này có hoa dạng đơn, trổ ở vị trí các đỉnh ngọn. Cuống dài, bông có 3 cánh mỏng manh, đài rủ nhẹ xuống.
Tuy nhiên cánh lại có kích thước lớn, cỡ 10-15 cm, màu sắc phong phú, đẹp mắt. Như đỏ, trắng, cam, hồng, nhưng nổi trội vẫn là màu tím lam hoặc tím nhạt.
Dù là hoa diên vĩ tím, hoa diên vĩ vàng hay trắng, hồng đi chăng nữa. Thì chúng cũng đều sở hữu đặc điểm chung, khi trồng kết hợp như một dải cầu vồng vậy.
Tháng 2, 3 là thời kỳ hoa trổ nhiều, dày đặc và cực bền. Có thể tươi từ 2 tuần đến một tháng, giữ nguyên màu sắc và phụ thuộc vào người trồng. Riêng loại lùn thì trổ khi xuân đến, có cả lễ hội về loài hoa này.
Hoa diên vĩ ở Việt Nam trồng nhiều ở một số nơi mát mẻ như Quảng Ninh, Đà Lạt và Thái Bình,… Ngoài vẻ đẹp thì nó còn mang hương thơm, nhẹ nhàng nhưng đi vào lòng người.
Cách trồng và chăm sóc
Nhìn chung thì chúng cực dễ trồng, kể cả chăm sóc, chịu được nhiều điều kiện. Có thể chịu bóng bán phần hoặc ngập úng/ hạn hán đều sống được.
Có 2 cách là trồng từ hạt hoặc trồng bằng cây con mọc lên từ nhánh của cây mẹ. Khi trồng chọn đất giàu dinh dưỡng thì sẽ cho bông to và chuẩn màu. Đảm bảo yêu cầu chung tơi xốp và thoát nước giống như trồng các loại thực vật khác.
Nếu trồng bằng hạt thì lựa hạt nào đảm bảo mẩy, tươi, chắc, có thể mua sẵn ở cửa hàng.
Trước khi đem gieo thì ngâm vào nước 1 ngày, gieo xong cấp ẩm cho đất. Tiến hành tưới 1 ngày 2 lần, bón thêm đạm/ NPK pha loãng rồi tưới. Chừng 15 ngày là sẽ có mầm, dần sẽ lớn theo thời gian mà mau ra bông.
Nếu trồng bằng cây giống thì chọn giống khá quan trọng, ngay từ bước đầu phải thận trọng.
Yêu cầu cây lớn, có từ 2-3 lá, xanh, khỏe mạnh, không bị sâu bệnh tấn công. Khi tách không được để thân bị xây xước, như vậy cây mới sẽ bị bệnh, và trồng ngay.
Trồng trong chậu đảm bảo đất cao 15cm, miệng chậu bán kính 20cm trở lên. Đặt ở nơi có nhiều ánh sáng, chú ý bón phân & tưới nước và tỉa lá là được.
Công dụng hữu ích
Xưa kia chỉ có vua chúa dùng làm biểu tượng hoàng gia cho mình, nhất là ở Pháp. Một số chi tiết trên hoàng bào hay trên tường, cung điện của vua đều khắc loài hoa này.
Hiện nay chúng được dùng đa dạng hơn trong cuộc sống như cắm trang trí trong lọ. Thắp hương, hay trồng để thưởng ngay trên vườn nhà, trong chậu cây.
Đặc biệt trồng thủy sinh trưng nơi làm việc, bàn học cực kỳ đẹp. Có lẽ đây là ứng dụng mà được nhiều người ưa thích nhất, mang ý nghĩa phong thủy cao.
Hiện nay có thể lai tạo thành nhiều loại, lấy lá hoặc bông với nhiều công dụng vượt bậc. Vì có hương thơm nên là nguyên liệu để điều chế nước hoa hương dễ chịu.
Từ những năm thế kỷ 15 đã được dùng làm hương liệu từ bộ phận rễ. Cây trồng 2-3 năm thì lấy rễ bỏ vỏ rồi băm ra, phơi thời gian dài (trên 2 năm). Càng phơi lâu thì hương lại càng ngào ngạt và rất đặc biệt, tựa giống mùi violet.
Hương thơm ấy còn có tác dụng xua đuổi động vật, nhất là các loại rắn. Thuốc xổ, thuốc tẩy trắng loại mạnh cũng điều chế từ rễ, hoặc làm cao đắp vết thương hở, bỏng,…
Các bệnh khó tiêu, ho hay cảm lạnh có thể chữa bằng cách uống rễ cây pha với dấm mật ong. Hiệu quả cực tốt có thể chữa nhanh chỉ sau vài ngày, rất tốt.
Ý nghĩa hoa diên vĩ
Loài cây này có rất nhiều ý nghĩa, chủ yếu là thông điệp tích cực. Ba cánh, mỗi cánh tượng trưng cho một đức tính của con người: trung thành, khôn ngoan. Và lòng dũng cảm vượt thử thách, hiểm nguy và vấp ngã trong đời.
Hơn nữa mỗi màu sắc lại có ý nghĩa riêng biệt, thanh khiết nhất là màu trắng. Màu vàng chính là ngọn lửa nhiệt huyết trong tâm, màu xanh là màu hi vọng.
Những ai đang cầu mong điều gì đó thì có thể lấy đó làm động lực bước tiếp. Sắc tím chính là sự khen ngợi đối với người được tặng hay chính là đề cao trí tuệ.
Ở Nhật nó mang ý nghĩa dòng tộc cao sang và anh hùng, chí khí hơn người. Lễ hội mùa xuân nơi đây không lúc nào thiếu hình ảnh chúng.
