Có lẽ chúng ta đều đã từng nghe qua về con cáy nhưng lại không biết chúng như thế nào. Chúng có rất nhiều loại và nhìn chung thì có những đặc điểm và hình dáng khá giống con cua.
Loài này khá nhỏ nhưng lại nhiều thịt và nhiều chất dinh dưỡng, có thể chế biến thành nhiều món. Các món ăn làm từ chúng vừa ngon lại có tác dụng cho tiêu hóa và giải nhiệt rất tốt.
Nội dung
Tìm hiểu về đặc điểm
Cáy danh pháp khoa học là Sesarmidae hay còn được biết đến với tên cua càng đỏ thuộc bộ Grapsidae. Chúng có rất nhiều loại đều thuộc bộ cua đất như loại cáy gió, cáy càng đỏ và cáy lông.
Có vẻ ai cũng từng nghe câu nói nhát như cáy nhưng lại không biết con cáy là con gì.
Hình dáng của chúng khá giống loài cua nhưng càng to và chân có nhiều lông, mang có đường vân.
Loại cáy nâu thì bạn có thể bắt trực tiếp bằng tay không nhưng loại đỏ càng thì rất dữ. Chỉ cần có một chuyển động nhẹ đến gần là chúng sẵn sàng giơ càng lên để phòng thân ngay.
Cáy có môi trường sống khá đa dạng cả nước mặn và ngọt, thực tế con cáy sống ở đâu. Chúng sống tập trung chủ yếu ở vùng nước lợ bờ ruộng hoặc bờ sông, bờ mương và cả biển.
Chúng rất ưa nắng, thời tiết nắng càng gắt thì loài này lại càng ngoi lên nhiều để kiếm ăn.
Tuy nhiên ưu thế của loài này là rất tinh ranh và nhạy bén nên rất khó có thể bắt. Chỉ cần một tiếng động nhẹ là chúng đã lập tức chui trở lại hang bằng tốc độ rất nhanh.
Giá trị dinh dưỡng
Hình ảnh con cáy giống với con cua và chúng cũng có những thành phần dinh dưỡng khá tương tự.
Có rất nhiều người ưa thích các món ăn từ loài này bởi thịt chúng nhiều, rất ngon và ngọt. Chúng thường được chế biến thành các món canh giải nhiệt và nhất là mắm cáy đặc sản vùng miền.
Trong thịt cua càng đỏ có nhiều các thành phần dinh dưỡng như vitamin, sắt, Canxi, photpho, lipit hay protid.
Chúng có vị mặn, mùi tanh và tính hàn nhưng cũng hơi độc nên cần chú ý cách chế biến. Theo đông y chúng giúp thông huyết mạch, ngoài ra bổ khí huyết, trừ nhiệt tà và liền gân cốt.
Đặc biệt khác với các loại cua đồng, loài này ít gây dị ứng với người không ăn hải sản. Nhất là đối với các bà bầu hoặc mẹ đang cho con bú mà bị dị ứng với hải sản.
Để bổ sung canxi thì mẹ bầu có thể lựa chọn ăn canh cua càng đỏ thay vì cua đồng. So với hải sản khác thì canh cua càng đỏ có vị đặc trưng và không tanh khi để nguội.
Cách chế biến món canh
Những người dân vùng biển họ có món ăn đặc sản rất được lòng thực khách chính là canh cáy. Nguyên liệu cho món ăn là rau mồng tơi hoặc rau đay, mướp, con cáy biển và các gia vị.
Sơ chế làm sạch cua càng đỏ với muối rồi xé mai và bỏ yếm, tiếp theo là khêu gạch. Để loại bỏ mùi hôi trong gạch thì sau khi kêu bạn nên cho một ít nước vào gạn qua.
Phần thân thì đem bỏ vào máy xay xay nhuyễn và dùng dây lọc hoặc lọc tay để chắt nước. Nước lọc sẽ tùy theo lượng người ăn mà lấy và thường sẽ lọc 3 lần với 1200 ml nước.
Nước lọc xong thì cho vào nồi cùng một chút muối và đặt lên bếp đun, vừa đun vừa khuấy. Khu khuấy chú ý nhẹ nhàng theo một chiều để tránh bọt và cần mở vung để tránh trào bọt.
Dùng thìa đảo từ đáy lồi để phần thịt nổi lên và không bị cháy, váng thì vớt ra bát. Nước thì tiếp tục đun sôi rồi thả rau mồng tơi, đay thái nhỏ và mướp thái lát chéo vào.
Công thức nấu như món canh cua đồng dân giã, nêm nếm gia vị vừa ăn rồi cho ra bát. Những ngày hè nóng bức có bát canh cáy ăn cùng cà pháo muối thì còn gì tuyệt hơn nữa.
Cách chế biến món canh riêu
Bún riêu là món ăn đã rất quen thuộc, trở thành đặc sản khắp mọi nơi trên đất nước ta. Tuy nhiên nhiều người mới chỉ ăn bún riêu cua mà chưa được thưởng thức món riêu cáy hấp dẫn.
Đầu tiên là chuẩn bị 300 gam cua càng đỏ, hành lá và hành củ, mẻ, cà chua, gia vị. Thái nhỏ hành, cà chua bổ múi cau còn hành lá thì nhặt, rửa sạch rồi đem thái sắt khúc.
Cho hành cùng dầu ăn vào chảo phi thơm để chưng gạch cáy, một nửa hành thì xào cà chua.
Phần mẻ nghiền ra cùng với nước và lọc, cho nồi nước lọc cáy vào đun sôi và khuấy nhẹ. Khuấy từ dưới để cho phần thịt nổi lên và đóng thành từng mảng và đun sôi tiếp 2 phút.
Lúc này phần thịt nổi lên đã chín thì bạn dùng thìa hớt nhẹ nhàng và vớt chúng ra bát. Cà chua chưng vừa rồi đem dầm nát và lọc qua dây cho sạch vỏ và bã chỉ lấy nước.
Cho phần nước cốt cà chua vào nồi nước đang đun và vớt bọt nổi lên để nước màu trong. Cho khoảng 2 quả cà chua bổ cau vào rồi nêm nếm gia vị sao cho vừa ăn với mình.
Khi cà chua múi cau chín thì cho hành lá và phần cáy chưng vào nêm gia vị lần nữa. Khi này bạn đã có thể bắc xuống và thưởng thức cùng với bún vô cùng thơm ngon hấp dẫn.
Cách chế biến món rang muối
Cáy rang muối là thức quà vô cùng đặc biệt, là một món nhậu thơm ngon không thể bỏ qua. Đầu tiên nguyên liệu chế biến bao gồm cua càng đỏ, chanh, hành tỏi, sả, ớt và các gia vị.
Sơ chế cua càng đỏ để làm món ăn này rất đơn giản cần tách mai, bóc yếm, để ráo. Các gia vị hành ớt sả thì thái nhỏ, muối hạt cũng giã nhuyễn và để riêng ra từng bát.
Chiên qua cua càng đỏ trong chảo ngập dầu vàng rụm rồi vớt ra thấm dầu, chú ý mức lửa. Nếu lửa nhỏ sẽ lâu chín còn lửa to thì lại dễ bị cháy, khi chuyển vàng thì vớt ra.
Trộn đường cùng muối ớt với tỷ lệ 2:1 sau đó phi tỏi thơm và cho cua càng đỏ vào. Đảo khoảng 2 phút thì cho phần muối đường ớt vào đảo cùng cho khô và muối bám vào con.
Sau đó cho thêm sả vào đảo thêm khoảng 5 phút thì vớt ra đĩa cùng một chút hành răm. Món ăn này mà ăn kèm cùng cơm nóng hay làm món nhậu cuối tuần cũng vô cùng tuyệt vời.
Tham khảo :
- Chức năng của ADN là gì ? Những ứng dụng khi xét nghiệm ADN
