Cây cỏ mực còn được dân gian gọi là nhọ nồi khá phổ biến tại Việt Nam. Chúng thuộc họ nhà cúc Asteraceae, hay được dùng làm vị thuốc chữa thận.
Ở nước ta, loài thực vật này chủ yếu mọc hoang ở các bụi rậm hoặc ven đường.
Ngày nay, nhiều trang trại trồng thuốc đều đã và đang trồng chúng bởi có nhiều tác dụng chữa bệnh.
Nội dung
Đặc điểm
Cây cỏ mực là loài thực vật hạn liên thảo được các nhà khoa học đặt tên là Eclipta alba Hassk. Chúng có thân mọc thẳng đứng lên trời và chiều cao trung bình là 80cm.
Toàn bộ thân cây được bao phủ bằng một lớp lông tơ rất cứng cáp. Lá của loài thực vật này mọc ở dạng đối xứng nhau, cả 2 mặt đều có lông. Chiều dài mỗi chiếc lá trung bình sẽ dao động từ 2-8cm, khá lá lớn.
Đến mùa cây cỏ mực ra hoa, hoa của cây mọc thành cụm nhỏ và mọc ở đỉnh đầu của nhánh. Hoa có màu trắng, những nụ hoa sẽ nhú lên từ phần đỉnh của cành hoặc nách cành.
Hoa của cây là dạng lưỡng tính, hoa cái bao phủ bên ngoài hoa đực. Phần lá bắc thường có chiều ngang là 5-6mm, dáng thon dài và cũng bao phủ bởi lông.
Đến mùa cây cỏ mực ra quả, quả của chún thường có 3 cạnh, dẹt và một số có thêm cánh. Chiều dài quả ước đạt 3mm và chiều rộng là 1,5mm, hơi bị cụt ở phần đầu.
Cái tên cỏ mực (nhọ nồi) cũng xuất phát từ việc: khi vò nát hoặc giã lấy nước, phần cốt chảy có màu đen như mực.
Loài thực vật này xuất hiện nhiều tại Ấn Độ và khu vực Nepal hay Trung Quốc. Chúng chỉ xuất hiện ở nơi có khí hậu ẩm bất kể là kiểu ôn đới hay nhiệt đới.
Tác dụng cỏ mực
Mát gan
Cây cỏ mực tính lương, giúp mát gan và cải thiện các chức năng của bộ phận này. Bên cạnh đó, trong chúng còn chứa thành phần ancaloit, một chất chuyên dùng để giải độc gan.
Cải thiện chứng bệnh gan nhiễm mỡ hoặc đang phải chữa viêm gan A,B,..Một số các bệnh vàng da do gan cũng được chuyển biến rõ rệt khi dùng loại thảo dược này.
Những người đang điều trị mụn nhọt cũng có thể sử dụng cây cỏ mực này.
Kháng khuẩn
Hàm lượng lớn tinh dầu chứa trong cỏ mực có khả năng chống lại sự xâm nhập của khuẩn Ecoli. Đây là chủng vi khuẩn gây ra căn bệnh nhiễm khuẩn ở cơ thể con người.
Giảm đau khớp
Trong cây cỏ mực chứa hàm lượng lớn các chất kháng sinh như ethanol. Có khả năng giảm đau hoặc trị liệu các cơn đau khớp ở người già.
Ngoài ra, các trường hợp đau khớp, đau lưng, vai gáy cũng có thể sử dụng loài thực vật này.
Chữa đau dạ dày
Công dụng hỗ trợ tiêu hóa của cây cỏ mực khá tốt, có thể hạn chế táo bón, khó tiêu. Một số chứng tiêu hóa khác như viêm dạ dày cũng có thể được đẩy lùi.
Tăng thị lực
Trong loại thảo dược này có chứa chất carotein chống lão hóa mắt, giúp mắt sáng và nhìn tốt.
Giảm suy tim
Ở nhiều phòng tim mạch loại cây này được khuyên dùng để giảm hàm lượng LDL xấu có trong máu. Cải thiện các chứng bệnh như xơ vữa động mạch hoặc lên cơn đau tim.
Giảm bạc tóc sớm
Methanol được chiết từ cây giúp kích thích mọc tóc và sản sinh nhanh ra nhiều tóc con.
Chữa bệnh suy thận
Hiện nay, bệnh suy thận là nỗi lo của rất nhiều không đủ tiền dể điều trị chạy thận. Chính vì điều này, việc sử dụng những bài thuốc dân gian là cách hỗ trợ tốt nhất để khỏi bệnh.
Một trong những loại thảo dược được khuyên dùng để điều tri suy thận là cây cỏ mực.
Suy thận là căn bệnh mà các chức năng của thận không còn tốt thậm chí là mất đi hẳn. Các dấu hiệu bệnh dễ phát hiện là đi tiểu buốt, hay đau lưng, viêm tiết niệu và phù nề.
Trong cây nhọ nồi có tinh lương, không những giúp mát gan mà còn bồi thận. Giúp thận có thể hoạt động hiệu quả và cải thiện các chức năng hoạt động của nó.
Trong Đông Y, việc sử dụng kết hợp giữa cỏ mật với đỗ đen là bài thuốc hay trị bệnh này.
Việc gan chứa quá nhiều độc tố cũng là nguyên nhân gây bệnh. Cho nên, cần phải sử dụng loại thực vật này để giải nhiệt và thanh lọc cơ thể thường xuyên.
Một số bài thuốc
Chữa suy thận
Đem cây cỏ mực đi sao vàng và sắc cùng với nước sạch theo tỷ lệ 1:10 (cỏ mực và nước). Sau khi sắc xong để nguội uống hai lần, buổi sáng và buổi tối để có công dụng nhanh.
Bài thuốc này sẽ hay hơn nếu kết hợp với đỗ đen để nấu nước uống. Vì đỗ den có tính mát, giúp thanh lọc và giải độc gan hiệu quả hơn. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể nấu cùng quả thục địa, rễ chuối,…
Chữa rụng và bạc tóc
Làm sạch cây cỏ mật sau đó giã vắt lấy nước cốt, bắt lên bếp cho đến khi đặc lại. Tiếp đó, trộn với một ít gừng, mật ong rồi cho vào lọ thủy tin bảo quản. Khi uống múc từng muỗng hòa với nước ấm, nên dùng 2 lần/ngày.
Cầm máu
Khi có vết thương hở, nhai hoặc giã một ít lá của cây để cầm máu kịp thời
Chữa một số bệnh thông thường như chảy máu cam hay rong kinh. Thì cho cây cỏ mực sắc nước chung với lá sen hoặc chút cam thảo để uống. Nên sử dụng hằng ngày cho đến khi tình trạng này thuyên giảm mới ngừng lại.
Lưu ý khi dùng
Không nên dùng cây cỏ mực với những người đang bị tiêu chảy hoặc kiết lỵ. Vì tính mát của cây có thể làm cho bệnh tiêu chảy hoặc kiết lỵ nặng thêm.
Những người đang gặp vấn đề về tiêu hóa tuyệt đối không nên dùng để tránh nguy hiểm tính mạng. Ngoài ra, hạn chế sử dụng loại thảo dược này cho phụ nữ đang mang thai, đảm bảo an toàn cho sản phụ.
Đối tượng nên dùng: Những người cần cấm máu kịp thời, phụ nữ đang trong tình trạng rong kinh. Những người bị viêm họng, hen hay bệnh viêm xoang. Những người bị mất ngủ, khó ngủ, bị suy thận, đau thận.
Hiện cây đang được bán tại các nhà thuốc đông y với giá thành cực kì rẻ. Khoảng 100.000 đồng cho 1kg, hoàn toàn thiên nhiên và chất lượng. Bạn cũng có thể mua chúng trực tiếp tại trang trại trồng thuốc Nam để mua được cây tươi.
